Mijn partner heeft ADHD

Je werd verliefd op zijn of haar enthousiasme, creativiteit en spontaniteit. Nu ben je gefrustreerd als ze begint met het uitruimen van de vaatwasser en via allerlei omwegen eindigt met het spelen met de hond, zonder iets afgemaakt te hebben. De vaatwasser staat, half leeggeruimd, open, de keuken is half opgeruimd, de schoffel ligt nog ergens halverwege de tuin en de hond had eigenlijk uitgelaten moeten worden, maar dat is ze vergeten.

Wees eerlijk: het is veel gemakkelijker om van iemand met ADHD te houden dan om ermee samen te leven.

Gedurende de jaren zijn jullie rollen veranderd. Van gelijkwaardige liefdespartners heb jij de rol van berispende ouder aangenomen en je partner die van een ongehoorzaam kind. Je ADHD-partner voelt zich slachtoffer van jou, degene zonder ADHD. Tegen vriendinnen vertel je dat je drie kinderen hebt, je partner meegerekend want je moet hem net zo achter de broek aanzitten als je kinderen. Van een gelijkwaardige relatie is allang geen sprake meer:
Hij is de rommelmaker, jij bent de opruimer.
Jij bent georganiseerd, zij is chaos.
Hij is vergeetachtig, jij herinnert hem overal aan.
Jij bent de dader, hij het slachtoffer.

Als partner van een ADHD-er kan je het gevoel hebben dat je moet smeken om aandacht. Als je iets wil overleggen, of je wil op zondagmiddag eens gezellig met elkaar een borrel doen, hij is er niet bij. Fysiek is hij of zij aanwezig, maar je voelt dat hij wordt afgeleid door zijn gedachten en om de haverklap opstaat om iets heel dringends te doen, zoals de katten eten geven of zoiets. Een behoorlijk gesprek komt op die manier maar moeizaam van de grond. Door de jaren heen kan zich een enorme boosheid en teleurstelling in je opgebouwd zijn, met sarcasme en cynisme tot gevolg.

Het is duidelijk dat jullie zo niet door kunnen gaan zonder dat de relatie stukloopt. Maar wat kan je doen?

Laat het ‘moederen’ los

Je bent gelijkwaardige partners, ook al voelt dat vaak niet zo. Iemand met ADHD weet best wat ze zouden moeten doen, zonder dat jij hen dat opdraagt.

De kern van het probleem is het daadwerkelijke doen. Vaak zit dat hoofd vol met dingen die nog moeten gebeuren, waardoor ze uiteindelijk tot niets komen. In plaats van ze achter de broek aan te zitten over hun taken is het beter hen te motiveren die taken ook te gaan doen. Wanneer je partner gemotiveerd is om een taak te doen, volgt het gedrag vanzelf.

Maar hoe motiveer je ze dan om toch iets te doen, dat jij graag wil?

  • Stop met opdrachten geven en spreek ze aan als de volwassene die ze zijn.
  • Stel iets in het vooruitzicht (als jij de keuken zo hebt opgeruimd, zet ik even lekker koffie).
  • Bied aan te helpen (zullen we zo samen de woonkamer aan kant maken?).
  • Door zelf ook een klusje te doen (Als jij de schuur even opruimt, haal ik de was meteen uit de machine).
  • Door hun taak nìet van ze over te nemen! (ik doe het wel even).

Zo help je ze op een vriendelijke manier herinneren aan hun taak en zllen ze het ook minder erg vinden om te doen.

Communiceer met elkaar

Regelmatig een goed gesprek met je ADHD-partner is belangrijk om de lucht tussen jullie te zuiveren en goed te houden. Vaak is dat helemaal niet zo gemakkelijk. Je partner is snel afgeleid en het is lastig om niet te vervallen in een spel van aanval en verdediging. De kenmerken van een goed geprek zijn:

1. Oplossingsgericht

Begin een eerlijk gesprek met je partner, zonder beschuldigingen aan zijn adres. Het gesprek moet erop gericht zijn om de oorzaken die jullie relatie beschadigen op te lossen, zonder de ander te willen veranderen. Jullie moeten het er samen over eens zijn dat jullie relatie moet verbeteren en dat jullie er beiden aan willen werken.

2, Een goede timing

Een goede timing is van wezenlijk belang. Start het gesprek niet als een van jullie haast heeft, vlak na een ruzie of wanneer jij op het randje van instorten staat. Je kunt het beste een neutrale plaats uitzoeken om te praten. Zo worden jullie beiden niet afgeleid door de dagelijkse dingen en ligt de focus meer op het gesprek zelf. Soms kan een wandeling al helpen om de communicatie op gang te brengen. Zoek samen uit wat voor jullie werkt.

3. Open en eerlijk

Wees open over de dingen die je dwars zitten. Probeer niet in het eerste gesprek al je ergernissen op tafel te leggen, maar kies er een of twee uit die belangrijk voor je zijn. Vermijd beschuldigingen tijdens het gesprek en ga zelf niet in de verdediging. Vertel je partner hoe jij je voelt onder zijn gedrag en probeer het ook eens vanuit zijn perspectief te zien. Blijf niet in het verleden hangen. Het feit dat dingen niet goed gingen, betekent niet dat ze niet kunnen veranderen.

4. Luister naar elkaar

Het is belangrijk voor je partner dat hij jou kan uitleggen hoe het voor hem is. Val hem niet in de rede. Het is voor hem ook moeilijk. Probeer erachter te komen hoe jij hem kunt helpen. Luister meer dan dat je praat.

Verdeel de taken – Focus op sterke punten

Aanvaard de realiteit, ook al ben je daar niet blij mee.

Mensen hebben van nature de neiging om taken die ze moeilijk of vervelend vinden uit te stellen. Voor iemand met ADHD geldt dat helemaal. Dat is geen onwil. Ze verliezen het tijdsbesef en zijn vaak niet zo goed georganiseerd.

Om geen ruzie meer te hoeven hebben over het wel of niet doen van taken, is het verstandig de taken zodanig te verdelen, dat je allebei doet waar je het beste in bent. Als jij beter bent in rekeningen overmaken, laat hem dan de tuin doen, zodat hij lekker buiten bezig kan zijn. De fysieke inspanning zal hem goed doen. Wees duidelijk over de verwachtingen, de taak zelf en de frequentie van de taak.

Wees complicaties voor:
Hoe gaat hij het grasmaaien in zijn schema inplannen? Hoe wil hij eraan herinnerd worden als hij iets vergeet te doen? Hoe zorg jij ervoor dat je niet in je oude patroon van boosheid vervalt als het niet allemaal meteen goed gaat?

Zoek hulp van een professional

Als de bovengenoemde oplossingen niet werken, dan is het verstandig een professional in te vliegen om je partner te helpen zijn door hem gestelde doelen te bereiken. Een professionele ADHD coach of organizer kan je partner helpen om zijn leven te structureren en organiseren, zonder dat jij daarbij betrokken bent. Op die manier leg je de verantwoordelijkheid bij hem neer.

Realiseer je wel dat het gedrag van je partner niet van de een op de andere dag zal veranderen. Ook niet met de hulp van een professional.  Geef hem de tijd om zichzelf beter te organiseren.

Als er te veel ergenissen zijn opgebouwd tussen jullie, en je kunt je niet meer herinneren waar je ooit verliefd op werd, overweeg dan een (relatie)therapeut in te schakelen.

Tenslotte…

  • Het is goed je te bedenken waar je oorspronkelijk verliefd op werd bij hem. Dat was vast niet omdat hij zo goed het gras kan maaien en de vuilnisbakken buiten kan zetten. Focus op de redenen waarom je wèl verliefd werd. Probeer ‘oude’ gevoelens weer te voelen en herstel de intimiteit in jullie relatie.
  • Hou je gevoel voor humor! Lachen is een fantastische overlevingsstrategie.
  • Blijf positief, doorbreek negatieve gedachten

Heb jij nog andere tips voor de partners in een ADHD-relatie? Plaats je opmerkingen in het commentaar-veld hieronder. Ik lees ze graag!